وصیت

وصیت:

وصیت عبارت است از انشای امریکه اثرآن معلق به فوت انشاء کننده خواهد بود؛خواه این تملیک رایگان و مستقیم مال یا دستور تصرف درآن یا فک ملک،اسقاط حق ونصب وصی جهت ادای واجبات مالی یا مانند آنها باشد لذا وصیت به دو دسته تملیکی وعهدی منقسم می شود.

وصیت کننده را موصی،کسیکه وصیت به نفع او شده را موصی له، وکسیکه باید دستورات موصی  را اجرا کند وصی نامدارد و به موضوع وصیت موصی به اطلاق می گردد.

شرایط وصیت:

در وصیت تملیکی،صرف انشای وصیت موجب تملک نیست بلکه قبول موصی له پس از فوت موصی لازم است اما استثنائا اگر موصی له غیرمحصورباشد مثل اینکه وصیت برای فقرا یا امورعام المنفعه شود،قبول شرط نیست.

برخلاف وصیت تملیکی در وصیت عهدی قبول شرط نیست اما وصیت تا وقتی موصی زنده است میتواند وصایت را رد کند،ولی اگر قبل از فوت موصی رد نکند دیگرحق نخواهد داشت که بعد از فوت آن را رد کند حتی اگراز وصایت بی اطلاع بوده باشد.

از شروط دیگر که برای صحت وصیت لازم است اهلیت موصی است یعنی طبق ماده 835 قانون مدنی موصی باید نسبت به مورد وصیت جایز التصرف باشد.

شرايط صحت وصيت:

وصيت کننده؛ بايد داراي پنج شرط باشد، که عبارتند از؛ بلوغ، عقل، اختيار، رشد و عدم خودکشي. بنابراين

وصيت کودک، صحيح نيست، گرچه اقوي صحت وصيت کودک ده ساله است در مورد کارهاي نيک مثل ساختمان مسجد و پل و خيرات و مبرات.

وصيت ديوانه،مست و کسيکه او رامجبور کرده باشند وصيت کند ومحجوري که از تصرف در اموالش ممنوع است،نيزصحيح نيست.

همين طور کسي که با زخمي کردن خود يا خوردن سم يا پريدن از بلندي دست به خود کشي زده ، وصيتش صحيح نيست.

میزان وصیت:

طبق مقررات ایران که بر مبنای فقه شیعه است موصی تنها حق دارد به موجب وصیت در زمان حیات خود بدون وجود هرگونه مزاحمتی نسبت به ثلث اموال خود وصیت نماید و مازاد بر آن نیاز به اجازه ورثه دارد.

انواع وصیت:

وصیت در حقوق ایران میتواند به صورت رسمی،سری،عادی،یا حتی شفاهی باشد البته طبق قانون امورحسبی اصل برآن است وصیت در مواقع عادی باید کتبی باشد و فقط وصیت کتبی را وصیت گویند واستثنائا درشرایط فوق العاده وصیت شفاهی نیز داریم.

چند نکته در رابطه با وصیت:

–اگر موصی بعد از اینکه وصیت کرد دوباره وصیتی برخلاف وصیت اول کند وصیت دوم صحیح است.

– وصیت به صرف مال در امر نامشروع باطل است.

–موصی باید مالک موصی باشد و وصیت به مال غیر ولوبا اجازه مالک باطل است.

–موصی نمی تواند با وصیت کردن یک یا چند تن از ورثه را از ارث محکوم کند واین وصیت نافذ نیست.

راه ثابت شدن وصيت:

کسي که مي خواهد وصيت کند، با اشاره اي که مقصودش را بفهماند،ميتواند وصيت کند.

اگر نوشته اي به امضا يا مهر ميت برسد، چنانچه مقصود او را بفهماند ومعلوم باشد که براي وصيت کرد ننوشته، بايد مطابق آن عمل کنند.

شهادت زنان و مردان عادل ونيز قسم خوردن وشهادت کافر ذمي عادل نيز  دربرخي موارد مسموع است.